Dalgıcın RehberiDalış YazılarıFaydalı BilgilerKöşe YazılarıNesem Demiray Öztürk

Bilimsel Dalış – 4

DÜNYANIN YAŞI, JEOLOJİK ZAMANLAR VE CANLILARI

Devoniyen (Devon) (325-280 milyon yıl) : Bu devirde Ostracoderm‘den çeşitli balık türleri evrimleşmiştir. Dolayısıyla bir çok bilim adamı tarafından “balık devri” olarak kabul edilmektedir. Bunların bazıları 10 metre kadar büyüklüktedir. Bu formlardan modern kara omurgalıları gelişmiştir.

Çünkü kemikli yapılara sahip bir lob şeklindeki yüzgeçten, kara omurgalılarının üyelerine benzer yapıların geliştiği zannedilmektedir. Son zamanlarda Afrika’da bir gölde bulunan bu geçiş hayvanlarının canlı örnekleri varsayımı güçlendirmektedir.Bu geçiş hayvanları, yani balıklar, havayla solunum yapma yeteneğine sahiptir ve solungaçlardaki gibi etkili bir oksijen alımı vardır. Bu balıklara; “Ciğerli Balıklar”denir; zamanımızda yalnız Afrika ve Avustralya’da yaşarlar.

İlk evrimleşen çeneli ve çift yüzgeçli balıklar, Placodermi‘ye aittir. Bunlar arasında, ClimatiusDinichties ve Bothriolepis bilinmektedir. Hepsinde vücut zırhla örtülü olduğu için zırhlı köpekbalıkları olarak tanınır. Bazılarında boy oldukça büyüktür. Bir kısmında omurgalı hayvanların üye çiftlerine karşılık olacak şekilde yüzgeçler bulunduğu halde, bazılarında da bunların arasında beş çift fazladan yüzgeç vardır.

Placodermi‘nin hükümranlığı oldukça kısa sürmüştür. Devonun başlarında yeni türeyen balık, evrim dalları nedeniyle Devonun sonunda ortadan kalkmıştır. Bunlar, hayvanlar aleminde sonu gelen tek omurgalı sınıfıdır.

Devon içinde Placodermi‘den, Chondrichtyes ve Osteichtyes olmak üzere iki yeni balık sınıfı evrimleşti. Chondrichtyes, köpekbalıklarını ve vatoz balıklarını içine alır. Bu sınıfın üyeleri, Devon’da tatlı sularda oluştuktan sonra denizlere geçmiştir. Osteichtyes üyeleri, oluştukları tatlı sularda kalmış, bazıları sonradan deniz ekosistemine geçmiştir. 1938 yılında Hint Okyanusunda bulunan Latimera, fosil olarak kabul edilmektedir.

devam edecek …

Nesem Demiray
Eğitmen Dalgıç / Biyolog

nesem@badim.com.tr

Yazı Dizisinin Diğer Bölümleri<< Bilimsel Dalış – 3Bilimsel Dalış – 5 >>
Etiketler

İlgili Makaleler

Göz Atın

Kapalı
Başa dön tuşu
Kapalı
Kapalı