Deniz Yazıları Denizcinin El Kitabı Faydalı Bilgiler Köşe Yazıları Tunç Tokay

Çatışmayı Önleme Kuralları 5

Tunç Tokay 18 Mart 2011

2.400 1 dakika okuma süresi

5. Öncelikli Yol Hakkı

YELKENLİ TEKNELER

Tanım: Var olsa bile yürüten makinesinin kullanılmaması şartıyla yelken ile seyreden herhangi bir teknedir. [ Kural 3 (c) ]

Kuvvetle yürütülen teknelere karşı yol hakları vardır. Diğer bütün teknelere yol verir. Motoruyla veya hem motor ,hem yelkenle seyreden yelkenli tekneler ,kuvvetle yürütülen tekneler arası çatışmayı önleme kurallarına uymak zorundadırlar.

Gece işareti: Seyir halinde bulunan bir yelkenli tekne borda fenerlerini ve bir pupa feneri gösterecektir. [ Kural 25 (a)(i)(ii) ] (Şekil 5.1)

Boyu 20m.den kısa olan yelkenli bir tekne bu kuralda belirtilen fenerleri, en iyi görülebilecek yer olan direk başı veya direk başına yakın bir yerde, bir birleşik fener halinde kullanabilir . [ Kural 25 (b)] (Şekil 5.2)

Seyir halinde yelkenli bir tekne, yelkenle seyir yaparken bu kuralın belirttiği standart fenerlere ilaveten, en iyi görülebilecek yer olan direk başı veya direk başına yakın bir yerde dikey bir doğru üzerinde her yönden görünür, üsteki kırmızı, alttaki yeşil olan iki fener taşıyabilir, ancak bu fenerler yukarda izin verilen birleşik fenerle birlikte kullanılamaz.[ Kural 25 (c) ] (Şekil 5.3)

Boyu 7m.den kısa bir yelkenli tekne uygulayabildiği taktirde standart yelkenli tekne fenerlerini gösterecektir. Fakat gösteremezse çatışmayı önleyecek kadar yeterli bir sürede gösterilmek üzere bir elektrikli cep fenerini veya beyaz ışık gösteren ve yanık halde bulunan bir feneri el altında hazırda bulunduracaktır. [ Kural 25 (d) (i)] (Şekil 5.5)

Gündüz İşareti: Yelkenle seyreden ve aynı zamanda makine ile yürütülen bir tekne baş tarafında ve ufkun her tarafından en iyi görülebilecek bir yerinde sivri ucu aşağı doğru olan bir koni gösterir. [ Kural 25 (c) ] (Şekil 5.4)

Bu kuraldan şu anlaşılmaktadır, gündüz vakti yelkenlerini açmış bir tekne yelken yapan tekne kabul edilecek ve tekneler arası sorumluluklar sıralamasındaki yol hakkına sahip olacaktır. Yelkenlerini açmamış veya yelkenleri açmış olmasına rağmen gündüz işaretini toka etmiş tekne ,kuvvetle yürütülen tekne kabul edilecek ve kuvvetle yürütülen tekneler arası çatışmayı önleme kurallarına uyacaktır.

IMO, kürekli tekneleri aynı kural içinde düzenlemiş ve Kural 25 (d)(ii)’de “yelkenli tekne için belirlenen fenerleri gösterebilir” ifadesini kullanarak, tekneler arası sorumluluklarda sıralamasında yelkenli teknelerle aynı sıraya koymuştur.

Kürekli bir tekne, bu kurallarda yelkenli tekne için belirlenen fenerleri gösterebilir, bunu yapamadığı taktirde çatışmayı önleyecek kadar yeterli bir sürede gösterilmek üzere bir elektrikli cep fenerini veya beyaz ışık gösteren ve yanık halde bulunan bir feneri el altında hazırda bulunduracaktır. [ Kural 25 (d) (ii)] (Şekil 5.6)